Derde edele waarheid

~Kees Voorhoeve

De derde waarheid is de oplossing voor de gehechtheid. Hoe kunnen we het lijden en de gehechtheid doorbreken? Het principe van bevrijding vormt het centrale uitgangspunt van het boeddhisme. Het gaat er om uit de gehechtheid los te komen en het lijden de overstijgen.

Hoe doe je dat?
Nirvana of bevrijding wordt vaak vertaald als uitblussen. De gehechtheid en het lijden dienen helemaal losgelaten te worden. Maar dat wordt niet bedoeld. Bevrijding is afgeleid van het woord ‘nirodha’ dat ‘begrenzen’ betekent. Het gaat om de dorst of het vuur van de hunkering te beteugelen en niet uitdoven. Het vuur of de dorst is immers edel en vormt een natuurlijke neiging om ellende te ontvluchten en de liefde te omarmen.

De kunst is mee te stromen met de levende ervaring. Laat het leven toe, accepteer de werkelijkheid, zonder te oordelen. Het leven mag er in haar volheid zijn, maar ga niet mee met de zuigkracht, laat het vasthouden aan het leven weer los. Laat het leven leven.

De Boeddha danst. Hij is een danser, die de schepping danst. In het moment genieten en meestromen met de volheid van het leven. Maar op onze zoektocht naar waarheid denkt de mens te veel. Zelfs als hij de dans beschouwt die wij schepping noemen, piekert hij er de hele tijd over, spreekt, bedenkt, analyseert en filosofeert: allemaal woorden en lawaai. Wees stil en kijk. Alleen maar kijken: een ster, een bloem, een verwelkt blad, een vogel, een steen, een mens.
Kijken, luisteren, ruiken, aanraken en proeven en dan zal het zeker niet lang meer duren totdat we ook echt gaan dansen, één geworden met de dans van de Boeddha.
[Voorbij de Woorden. Boeddhistische verhalen]