Stille renaissance
~Jan Oegema
De afgelopen decennia is mediteren langzaam gemeengoed geworden. Niet op
grote schaal, maar toch. In spirituele centra en in kerkelijke
bijzaaltjes, tijdens wekelijkse bijeenkomsten of meerdaagse retraites:
mediteren begint erbij te horen. Jong en oud, bouwvakker en
intellectueel, christen en atheïst: door de oogharen zien de
stiltezoekers elkaar zitten in een kring, de handen in een mudra, de
billen op een kussen of een bankje, wachtend op de klankschaal die hen
uit deze allengs ongemakkelijker positie bevrijdt. Mudra duidt op de
positie van de handen: de linker rustend op de rechter, liefst niet te
ver onder de navel.
De gestes die de stilte begeleiden komen bijna allemaal uit het oosten, een zichtbaar bewijs dat stilte zoals wij die celebreren een importproduct is. Natuurlijk, het Westen heeft zijn woestijnvaders, zijn al dan niet ingemetselde kluizenaars, zijn romantici die in alleen de natuur introkken, zijn nonnen en monniken in de afzondering van hun cellen. In het continent van de lege kerken (zoals Europa aan het eind van de vorige eeuw werd genoemd) is stilte niet nieuw. Maar we beleven haar wel opnieuw, dankzij de technieken en rituelen overgenomen uit exotische oorden.
Zo kan gemakkelijk de gedachte postvatten dat we de stilte die we tot ons nemen een van hindoeïstische of boeddhistische origine is. Maar dat is een misvatting. Waar culturen zich mengen ontstaat onherroepelijk iets nieuws, iets met een eigen signatuur. We benaderen de stilte vanuit onze eigen culturele achtergrond en mentale concepten, en zonder dat we het beseffen verandert daardoor ook de stilte zelf. Onze stilte is geen hindoeïstische of boeddhistische, ze is onze eigen westerse, crossculturele stilte.
Lees verder
Ondoorgrondelijke stilte
~Edel Maex
Rahulabhadra’s ‘Hymne aan de Wijsheid voorbij alle wijsheid’ is een overvolle schatkist. Ik pluk er enkele parels uit.
Wees gegroet, ondoorgrondelijke Stilte,
die door niets wordt gehinderd,
als de eindeloosheid van het universum.
Iedereen die Jou waarachtig zo beleeft
raakt daarmee tevens aan de Boeddha’s.
Ondoorgrondelijke stilte. Ik had me al maanden van te voren voorgenomen om over deze tekst te spreken op onze sesshin. Ik heb heb hem talloze keren herlezen en beluisterd. Het is de meest gespeelde track in mijn iTunes bibliotheek. En iedere keer werd ik stil. Er kwamen geen woorden meer, enkel stilte. Ik werd ongerust of ik er wel zou kunnen over spreken. Ik kon niet anders dan wachten tot ik bij de teisho, een beetje naakt, voor de groep zat niet wetend of er wel woorden zouden komen.
Rahulabhadra spreekt Prajnaparamita aan en noemt haar een ondoorgrondelijke stilte, een stilte die door niets wordt gehinderd. We verlangen zo naar stilte. We zoeken haar op, ook in de meditatie.
Lees verder