Voordracht van Daniël van Egmond over de roeping van de mens
Uit: Kabbalah, wegwijzer tussen hemel en aarde / Rozenkruis Pers
De kabbalah, en zeker de joodse kabbalah of de christelijke kabbalah kent veel geschriften. Maar als er één boek 13 is dat uiterst belangrijk is voor de kabbalah is dat de Zohar, de Sefer Zohar. Het boek van de schittering. Die Sefer Zohar is een mythisch boek, er wordt ons verteld dat het geschreven is door Rabbi Shimon Bar Yochai.
Rabbi Bar Yochai leefde ergens in de eerste eeuw van onze jaartelling. Hij werd vervolgd door de Romeinen en in een grot waar hij zich met zijn zoon verschuilde onderging hij allerlei visioenen. Na dertien jaar verliet hij die grot en op dat moment werd de Zohar geschreven. Het boek werd geschreven in de taal van die tijd, het Armeens, en we weten inmiddels, academisch gezien, dat dit boek waarschijnlijk eerst veel later ontstond: ergens in de dertiende eeuw. Desalniettemin bevat het allerlei verhalen, symbolen, mythen die zeker terug gaan tot het begin van onze jaartelling, zo nog niet verder.
De Zohar is een heel merkwaardig geheel; want het is eigenlijk niet een boek. Het is eigenlijk een bibliotheek die uit meer dan 25 traktaten bestaat en het hoofddeel van die Zohar is wat wij wel noemen een mystieke Midrasj op de Bijbel. Midrasj is een commentaar op de Bijbel, het woord mystiek hoef ik verder niet uit te leggen. Het is een poging om uit Genesis, Exodus en een aantal fragmenten van latere Bijbelboeken de diepere betekenis te onthullen.
Ergens in de loop van dat boek – althans in de Engelse vertaling die nu bezig is te verschijnen en uit twaalf delen van zo’n vijfhonderd bladzijden bestaat – beginnen allerlei andere traktaten tussen die Midrasj ingeschoven te worden. En uiteindelijk komen wij dan bij de kern van de Zohar. Die bestaat uit drie boeken.
Het boek van het verborgen mysterie dat bestaat uit, nu laten we zeggen in de Armeense tekst iets van zo’n twaalf tot twintig bladzijden. Dan Het boek van de grote Vergadering en Het boek van de kleine Vergadering; die commentaren op het eerstgenoemde boek zijn. Dat is het hart van de Zohar. En alle andere studies in de Zohar, al die duizenden bladzijden die je moet doorwerken zijn een soort voorbereiding om uiteindelijk bij dat boek van die verborgen mysteriën te komen.
Wat doe je nu eigenlijk als je de Zohar leest? Je leest het niet als een gewoon boek, dat doe je ook niet als je de Bijbel leest als mysticus, maar je probeert als het ware geïllumineerd door de heilige geest door de woorden heen, door de vaste begrippen heen die je hebt opgebouwd in de loop van je leven, de tekst zelf te laten spreken, de tekst zich te laten onthullen. Want die tekst, aldus de kabbalisten, de Zohar, is een heilige tekst náást de Bijbel en de Talmoed.
De Zohar is de derde heilige tekst in het kabbalistische jodendom. En een heilige tekst, als je je daar voor opent, als je die leest, niet met je gewone verstand, maar als je die leest vanuit je hart, verlicht door de heilige geest. Het is een tekst die je vormt, die je omvormt, want het is een symbolische tekst, en die symbolen gaan voorbij het gewone verstand. En naarmate je je meer opent voor die symbolen, beginnen die symbolen in je te leven en gaan ze langzaam maar zeker eerst de persoonlijkheid omvormen, en na verloop van tijd begint ook de innerlijke mens wakker te worden.
Lees verder
