Stadia van Regeneratie

De spirituele weg heeft als doel in contact te komen met de essentie van het leven en vanuit aandacht ons te openen voor liefde en wijsheid. Het is een opdracht ons af te stemmen op deze bron en helemaal ontvankelijk te zijn, zodat de zielekracht in ons hart geboren kan worden. Het is een intense ervaring van open en helder aanwezig zijn.

Hoe meer we luisteren naar deze stem van de bezieling, hoe meer onze levenshouding zal veranderen: niet meer egocentrisch gericht, maar open en doorschijnend, levend vanuit het hart. 

Het betreft een omkering, een omslag. Het is een regeneratieproces. Regeneratie betekent vernieuwing en verwijst naar het ‘herboren worden’ van de innerlijke mens. Wijsheid en compassie stromen dan door ons heen en geven richting aan ons leven. We zien de werkelijkheid vanuit een spiritueel licht.


Bij het bestuderen van dit spirituele omkeringsproces zijn duidelijke fases of stadia te ontdekken. Het getal zeven speelt hierbij een belangrijke rol. In verschillende tradities zijn zeven fases van regeneratie te onderscheiden. Theresa van Avila spreekt in haar mystieke werken over zeven paleizen. Het gaat hierbij om de zeven verblijven van de innerlijke burcht van de ziel te exploreren en zodoende de heerlijkheid van de heilige essentie te aanschouwen. De mysticus Emanuel Swedenborg beschrijft zeven stadia van wedergeboorte in correspondentie met de zeven scheppingsdagen van Genesis. Het betreft hier een ontdekkingsreis waarin de hemelse mysteriën stap voor stap onthuld kunnen worden. Zo zijn er vele correspondenties met het getal zeven te ontdekken. In dit artikel zullen de zeven fases van de spirituele weg besproken worden in relatie tot meditatiebeoefening en de daarbij horende valkuilen. 

Het begin

De mystieke weg begint in principe als de persoonlijkheid volwassen is geworden. Tijdens ons leven vanaf de geboorte maken we een ontwikkeling door van baby naar kind en van de puberfase naar een volwassen mens. De persoonlijkheidsstructuur die we hebben opgebouwd vormt een fundamentele basis om ons leven vorm te geven. Zonder de persoonlijkheid zouden we niet kunnen denken en voelen. Door middel van deze egostructuur maken we onderscheidingen en geven we betekenis aan het leven. 

Het is van belang dat we een geïntegreerde persoonlijkheid opbouwen die zelfstandig en autonoom kan functioneren en tegelijkertijd geeft deze structuur een stevige basis om de ingrijpende transformatie van ego naar de bezieling te laten voltrekken. 

De persoonlijkheidsstructuur vormt dus niet het einddoel. De persoonlijkheid is een tussenstadium. Het gaat om de diepere essentie, de zielekracht, wakker te maken. Ieder mens heeft inherent een gevoel van heimwee in zich om met deze goddelijke adem verenigd te worden. 

Er is sprake van een diep verlangen aangeraakt te worden door de ziel. We hebben allemaal hemelse zaden in ons die geactiveerd dienen te worden. Zodra we ons openstellen voor de bron, ontvangen we inspiratie en genade. 

Deze aanraking vormt het begin van de mystieke weg. Soms door het lezen van een tekst of het luisteren naar een inspirerend verhaal, worden we aangeraakt en gaan we vol verwondering op zoek naar de zin van het leven.

Maar vaker is de drijfveer onrust. Ook al zijn we wellicht tevreden met ons leven en hebben we alles in materieel opzicht voor elkaar, toch missen we iets. Dit gemis, dit gevoel van leegte en honger, veroorzaakt onrust en vormt de basis voor het zoeken naar heelheid. Het uitgangspunt is namelijk dat we niet wakker zijn voor de ziel en eigenlijk in een bewustzijnsvernauwing of een toestand van ‘slaap’ leven. 

De mens is helemaal gehecht geraakt aan het aardse leven van de persoonlijkheid. Dit materialistische perspectief werkt als een vicieuze cirkel. Alle energie blijft op onze ik-beleving gericht en zorgt zodoende dat we aan het egocentrische bouwwerk blijven vasthouden. In deze schijnwereld zijn we afwezig, niet wakker en gevangengenomen door een onwaarachtige structuur. 

Levend vanuit deze onware persoon voelen we ons ongelukkig, we zijn niet ‘heel’ en blijven een hongergevoel houden naar bevrijding en verlossing.

Hoe moeilijk is het om dit hongergevoel op een heilzame wijze te bevredigen? Iedere keer worden we weer meegesleurd met impulsen uit de omgeving. Ook al bevredigen deze aardse krachten ons niet fundamenteel, we raken er meer en meer aan gehecht. De zuigkracht is te groot om te weerstaan. Hoe kunnen we deze fascinatie loslaten? 

Vaak gaat aan het begin van het regeneratieproces een crisis vooraf. We worden op hardhandige wijze wakker geschud. We lopen vast in ons dagelijkse leven. We hebben alles gedaan om geluk te vinden, maar niets werkt meer. Dan is het mogelijk dat we vanuit pure noodzaak stilvallen en plotseling het leven in een nieuw perspectief zien, een verschuiving van honderdtachtig graden. We worden geraakt in ons hart en de hemelse wereld gaat open. 

Lees verder in De melodie van het gras