Uit Boekrecensie: Na het feest komt de afwas / Jack Kornfield
Door Kees Voorhoeve
Naast 'aandachtig zijn' legt Jack Kornfield in zijn boeken veel nadruk op de oefening van stabiliseren en evenwicht. Hij noemt het de 'ene zitplaats innemen'. Het gaat eerst om de juiste weg te kiezen. We zoeken naar wat bij ons past. Dat we verschillende wegen uitproberen en daarmee experimenteren vormt een prima begin van de weg. Maar willen we tot verdieping komen, dienen we één weg te kiezen en daarin te volharden, vastbesloten door te zetten en niet meer bij confrontatie of twijfel weg te vluchten en weer een andere weg te kiezen. Maar de essentie van de ene zitplaats is werkelijk in stilte met veel geduld te zitten en alles wat in onze ruimte verschijnt onder ogen durven te zien.
Jack Kornfield verwijst naar het verhaal van de Boeddha, die uiteindelijk na een intensieve ontdekkingsreis onder een boom ging zitten in diepe meditatie met een stabiele houding zittend als een berg. De Boeddha zat geworteld op de aarde en toen verscheen Mara, de boeddhistische duivel van de verleiding. De Boeddha keek met open ogen, vol van spirituele moed, naar de begeerte, haat en angst die Mara naar voren bracht. De Boeddha kon echter alles wat Mara uitprobeerde om hem van slag te brengen weerstaan. Hij brulde als een leeuw en Mara verdween.
Meditatie betekent dus de confrontatie met het leven en onszelf aangaan. Vanuit de ene zitplaats gaan we door de poort van het lijden. We ervaren pijn, verdriet en tegenslagen. Zie het, laat het toe, maar ga er niet in mee. We zijn geopend naar alles wat verschijnt ook naar de donkere kanten van de persoonlijkheid. Kijk er met veel compassie naar. Tegelijkertijd dienen we grenzen te stellen aan de chaos en niet mee te gaan met alle sensaties en prikkels van het drukke leven, kortom fundamenteel aanwezig zijn vanuit die ene zitplaats. Jack Kornfield omschrijft de 'ene zitplaats' als volgt:
"Als we genoegen nemen met een beetje oefenen volgens de ene traditie, en nog een beetje van een andere en nog een andere, zal het werk dat we hebben gedaan meestal niet accumuleren als we op de volgende oefenmethode overgaan. Het komt overeen met het graven van allerlei ondiepe kuilen, in plaats van een diepe put. Dit van de hak op te tak springen leidt ertoe dat we nooit genoodzaakt zijn onze eigen verveling, ongeduld en angsten onder ogen te zien. Zo worden we nooit met onszelf geconfronteerd. Dus moeten we een in de tijd beproefde methode met voldoende diepgang kiezen, een methode die ons hart aanspreekt. En vervolgens dienen we het vaste besluit te nemen om in die methode te volharden gedurende alle tijd die nodig is om onszelf te transformeren. Dit is het uiterlijke besluit van de ene zitplaats. Als we deze uiterlijke keus hebben gedaan uit de vele beschikbare wegen naar de top, en een begin hebben gemaakt met systematische oefenen, ontdekken we vaak dat we van binnenuit worden overvallen door allerlei vormen van twijfel en angst; allemaal gevoelens die we nooit bewust hebben durven ervaren. Uiteindelijk zal alle ingedamde pijn van een mensenleven buiten zijn oevers treden. Als we eenmaal een oefenmethode hebben gekozen, zullen we de moed en de vastberadenheid moeten opbrengen om er trouw in te volharden, ondanks al onze problemen. Dit is het innerlijke aspect van het innemen van de ene zitplaats."
Lees meer
